นม (Milk) หมายถึง ของเหลวสีขาวที่มีลักษณะข้นกว่าน้ำเล็กน้อยที่ได้จากการรีดจากเต้านมของสัตว์ต่างๆ เช่น นมโค นมกระบือ นมแพะ นมแกะ นมม้า เป็นต้น น้ำนมที่รีดได้จากสัตว์ต่างๆโดยที่ยังไม่ผ่านการฆ่าเชื้อด้วยกรรมวิธีต่างๆ เรียกว่า นมดิบ นมประกอบด้วยสารอาหารต่างๆหลายชนิด เช่น – นมโค ประกอบด้วยมันเนย 4. 0% โปรตีน 3. 4% แลคโตส 4. 9% เกลือแร่ 0. 7% น้ำ 87. 0% – นมกระบือ ประกอบด้วยมันเนย 12. 5% โปรตีน 6. 0% แลคโตส 3. 7% เกลือแร่ 0. 9% น้ำ 76. 9% – นมแพะ ประกอบด้วยมันเนย 4. 7% แลคโตส 4. 2% เกลือแร่ 0. 8% น้ำ 87. 3% – นมมารดา ประกอบด้วยมันเนย 3. 7% โปรตีน 1. 6% แลคโตส 6. 2% น้ำ 87. 6% นมโค เป็นนมที่รีดได้จากเต้านมของแม่โคหรือที่เรียกว่า นมสด ถือเป็นนมที่มีการผลิต และดื่มมากที่สุดในบรรดานมทั้งหมด เนื่องจากแม่โคหนึ่งตัวสามารถผลิตน้ำนม และรีดได้ในปริมาณมากกว่านมจากสัตว์อื่นๆ รวมถึงเป็นน้ำนมที่มีสารอาหารจำนวนมากเหมาะแก่การนำมาบริโภค และทำเป็นผลิตภัณฑ์อื่นๆ นมสดที่ผลิตในปัจจุบันแบ่งเป็น 3 ชนิด คือ 1. นมสดที่รีดได้จากแม่โคโดยไม่มีการเติมหรือแยกสิ่งใดออกจากน้ำนม 2. นมสดที่รีดได้จากแม่โค และมีการแยกมันเนยบางส่วนออกจากน้ำนมทำให้น้ำนมมีไขมันเนยน้อย เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการดื่มน้ำนมที่มีไขมันต่ำ 3.
นมสดที่รีดได้จากแม่โคโดย และมีการแยกมันเนยทั้งหมดออกจากน้ำนมทำให้น้ำนมปราศจากไขมันเนย เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการดื่มน้ำนมที่ไม่มีไขมัน มาตรฐานของนมสด 1. ปราศจากเชื้อโรคทุกชนิดที่สามารถก่อโรคในคนได้ 2. น้ำนมต้องไม่มีนมเหลืองเจือปน 3. ไม่มีสารพิษเจือปนที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพ เช่น ยาฆ่าแมลง ยากำจัดวัชพืช เป็นต้น 4. นมสดต้องประกอบด้วยธาตุน้ำนม (ไม่รวมมันเนย) ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 8. 5 ของน้ำหนัก และมีมันเนยไม่ต่ำกว่าร้อยละ 3. 2 ของน้ำหนัก 5. นมสดพร่องมันเนยต้องประกอบด้วยธาตุน้ำนม (ไม่รวมมันเนย) ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 8. 5 ของน้ำหนัก และมีมันเนยไม่ต่ำกว่าร้อยละ 0. 1 แต่ไม่ถึงร้อยละ 3. 2 ของน้ำหนัก 6. นมสดขาดมันเนยต้องประกอบด้วยธาตุน้ำนม (ไม่รวมมันเนย) ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 8. 8 ของน้ำหนัก และมีมันเนยไม่เกินร้อยละ 0. 1 ของน้ำหนัก 7. ต้องผ่านความร้อนก่อนที่จะนำมาบริโภคหรือจำหน่ายแก่ผู้บริโภค ลักษณะของนมโค 1. นมโคที่รีดได้จากแม่โคที่เป็นนมดิบจะมีสีขาวอมเหลืองเล็กน้อย โดยสีขาวเป็นสีของโปรตีนเคซีน (Casein) ส่วนสีเหลืองเป็นสีของคาโรตีน (Carotene) 2. นมโคมีค่าความเป็นกรด-ด่างประมาณ 6. 6 จากคุณสมบัติของโปรตีน และเกลือแร่ที่เป็นองค์ประกอบของนม 3.
พิเศษสำหรับขวดขนาด 300 ml. และ 830 ml. สามารถนำบรรจุภัณฑ์กลับมาใส่น้ำดื่มหรือเครื่องดื่มชนิดอื่นต่อได้อีกด้วย
นมโคมีความถ่วงจำเพาะประมาณ 1. 032 ทำให้มีลักษณะหนืดกว่าน้ำเล็กน้อย คุณภาพของนมโค 1. นมดิบเกรด เอ ที่ทำเป็นนมพาสเจอร์ไรซ์ เป็นนมที่ผลิตจากฟาร์มตามมาตรฐานทางด้านสุขาภิบาล โดยก่อนนำมาฆ่าเชื้อด้วยความร้อนต้องมีจุลินทรีย์ไม่เกิน 200, 000 โคโลนี/นม 1 มิลลิเมตร นมเกรดนี้ใช้สำหรับการผลิตนมพาสเจอร์ไรซ์ 2. นมดิบเกรด บี ที่ทำเป็นนมพาสเจอร์ไรซ์ เป็นนมที่ผลิตจากฟาร์มตามมาตรฐานทางด้านสุขาภิบาล โดยก่อนนำมาฆ่าเชื้อด้วยความร้อนต้องมีจุลินทรีย์ไม่เกิน 1, 000, 000 โคโลนี/นม 1 มิลลิเมตร กรรมวิธีการฆ่าเชื้อด้วยความร้อน 1. นมพาสเจอร์ไรซ์ (Pasteurized milk) หมายถึง นมที่ผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อด้วยความร้อนที่อุณหภูมิตั้งแต่ 63 องศาเซลเซียส ไม่น้อยกว่า 30 นาที หรือที่อุณหภูมิตั้งแต่ 72 องศาเซลเซียส ไม่น้อยกว่า 16 นาที และเมื่อผ่าความร้อนแล้วต้องทำให้เย็นทันทีที่อุณหภูมิไม่สูงกว่า 5 องศาเซลเซียส 2. นมสเตอริไลซ์ (Sterilized milk) หมายถึง นมที่ผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อด้วยความร้อนที่อุณหภูมิตั้งแต่ 100 องศาเซลเซียส ในระยะเวลาที่เหมาะสม 3. นม ยู เอส ที (Ultra high temperature milk: U. H. T) หมายถึง นมที่ผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อด้วยความร้อนที่อุณหภูมิตั้งแต่ 100 องศาเซลเซียส ไม่น้อยกว่า 1 นาที พร้อมบรรจุในภาชนะที่ปราศจากเชื้อโรค ทั้งนี้ นมทั้งสามชนิดจะต้องผ่านกระบวนการทำให้น้ำนมเป็นเนื้อเดียวกัน สารอาหารในนมโค 1.
นมโคสดจากฟาร์ม เลือกดูเค้ก ติดต่อเรา ดูตระกร้าสินค้า
โปรตีน นมโคมีโปรตีนประมาณ 3. 4% ประกอบด้วยกรดอะมิโนที่จำเป็นสำหรับร่างกายครบถ้วน โดยเฉพาะกรดอะมิโนสำหรับการเจริญเติบโตของร่างกายที่เรียกว่า เอสเซนเซี่ยล อะมิโนเอสิด เช่น ลิวซีน เวลีน อาลานีน เมทีโอนีน ไอโซลิวซีน เป็นต้น 2. ไขมัน ไขมันในน้ำนมโคหรือที่เรียกว่า มันเนย ประกอบด้วยไขมันชนิดอิ่มตัว และไม่อิ่มตัว นิยมนำมาทำเป็นเนยเหลวสำหรับการใช้ประกอบอาหารหรือของหวานชนิดต่างๆในทุกวันนี้ 3. คาร์โบไฮเดรต คาร์โบไฮเดรตในน้ำนมโคจะอยู่ในรูปของ น้ำตาลแลคโตส ที่เป็นองค์ประกอบของนม และเป็นน้ำตาลชนิดเดียวที่พบในน้ำนม น้ำตาลชนิดนี้มีคุณสมบัติในการควบคุมปริมาณของจุลินทรีย์ในระบบทางเดินอาหารจึงมีส่วนช่วยในระบบการขับถ่ายได้เป็นอย่างดี นอกจากนั้น น้ำตาลแลคโตสยังเป็นสารสำคัญขององค์ประกอบนมที่สามารถนำนมมาผลิตเป็นโยเกิร์ตโดยกระบวนการหมักด้วยจุลินทรีย์ในกลุ่ม Lactobacillus ที่กินน้ำตาลแลคโตสเป็นอาหาร 4. เกลือแร่ องค์ประกอบอื่นของน้ำนมนอกเหนือจากไขมัน โปรตีน และน้ำตาล แล้วยังประกอบด้วยเกลือแร่ชนิดต่างๆจำนวนหนึ่ง ได้แก่ แคลเซียม และฟอสฟอรัส จึงทำให้นมโคเหมาะสำหรับผู้หญิงตั้งครรภ์ เด็กที่กำลังเจริญเติบโต และผู้สูงอายุที่มีปัญหาในเรื่องกระดูก